Nakładem Fundacji Andrzeja Mańkowskiego oraz Oficyny wydawniczej ASPRA ukazała się niezwykła monografia autorstwa Andrzeja Emeryka Mańkowskiego.

„Kronika domowa Mańkowskich" stanowi źródłową monografię dziejów ziemiańskiej rodziny Mańkowskich od XVIII do XX wieku.
Koncentruje się przy tym na czasie od połowy stulecia XVIII po okres rewolucji w Rosji. „Kronika" zawiera opis losów poszczególnych gałęzi oraz członków rodu w trzech zaborach, a także - w przypadkach wybranych postaci ‒ poza obszarem ziem polskich.

Na tle polskiej literatury historycznej „Kronikę" wyróżnia rozmach, z jakim prezentuje ona losy rozgałęzionego rodu na dużym obszarze czasu i przestrzeni. Zarazem autor nie czyni tego z intencją bezkrytycznej apologii rodu. Przeciwnie – za zasadę przyjmuje podejście krytyczne – „sine ira et studio"; z empatią wobec bohaterów, lecz bez ich idealizacji i mitologizowania przeszłości, w wielu miejscach wskazując na nieścisłości bądź ubarwienia występujące w zastanych źródłach. „Kronika" wielokrotnie podważa i obala utarte wyobrażenia, zbyt łatwe oceny, uproszczenia, stereotypowe przedstawienia złożonych zjawisk, które dotychczas były jedynie pobieżnie wzmiankowane w opracowaniach historycznych i źródłach pamiętnikarskich.

Monografia, kreśląc szeroką panoramę dziejów ziemiańskiej rodziny wpisanych w polskie losy na przestrzeni trzech stuleci, poprzez kompleksowość analizy i bezprecedensowe bogactwo
wykorzystanych źródeł tworzy nowy standard dla monografii rodzinnych.

dr Mirosław Ustrzycki

Nie jest to na pewno tradycyjne opracowanie genealogiczne, ani też kolejna publikacja podtrzymująca mity na temat ziemiaństwa. To książka o ludziach stających wobec wyzwań swoich czasów, o ich losach i życiowych wyborach. O typowych przedstawicielach swojej warstwy, o nonkonformistach i o „czarnych owcach". Są oni plastycznie ukazani, przede wszystkim poprzez korespondencję rodzinną i pamiętniki. Barwne cytaty z tych źródeł ciekawie pokazują mentalność i obyczaje „obywateli ziemskich".

dr hab. Maciej Mycielski
IH UW

„Kronikę domową Mańkowskich" pióra Andrzeja Mańkowskiego trudno nazwać pracą amatora historii. Autor nie tylko sięgnął do licznych źródeł i bogatej literatury przedmiotu, ale z dużym
wyczuciem potrafił zebrany materiał poddać wnikliwej analizie.

dr hab. Tadeusz Epsztein
IH PAN